Dieta przy insulinooporności

Dieta przy insulinooporności

Artykuł Miesiąca

Insulina to występujący w ludzkim ciele hormon, który reguluje poziom cukru we krwi. Jeśli organizm z jakiegoś powodu obniża swoją wrażliwość na jego działanie, pojawia się insulinooporność. Dieta w takim wypadku musi być odpowiednio dostosowana. Jak dopasować jadłospis? Podpowiadamy.

Przyczyny insulinooporności

Prześledzenie przyczyn insulinooporności jest ważne, ponieważ dieta silnie się z nimi wiąże. Możemy wyszczególnić kilka głównych przyczyn insulinooporności:

  • hormonalne,
  • genetyczne,
  • metaboliczne.

W przypadku przyczyn genetycznych (tzw. zespołu zmutowanej insuliny) oraz hormonalnych (np. przy nadczynności tarczycy lub zespole Cushinga) konieczne jest leczenie innego typu. (1) Natomiast przyczyny metaboliczne wynikają ze stylu życia, w tym także diety, i można im przeciwdziałać poprzez zmiany w żywieniu oraz wdrożenie codziennej aktywności fizycznej. (2)

Do najpowszechniejszych przyczyn insulinooporności należą nadwaga i otyłość. (2) Mają one charakter fizjologiczny: w tkance tłuszczowej powstają hormony działające przeciwstawnie do insuliny, osłabiając działanie tej drugiej. Ponadto nagromadzone wolne kwasy tłuszczowe są wykorzystywane przez organizm jako źródło energii – zamiast glukozy, co zwiększa jej poziom i odpowiednio podnosi ilość produkowanej insuliny. (3) Dlatego jeśli mamy dodatkowe kilogramy, a do tego cierpimy na insulinooporność, dieta redukcyjna jest w zasadzie koniecznością.

Przeczytaj:  Kiedy udać się z dzieckiem do alergologa? Wczesne wykrywanie i zarządzanie alergiami u najmłodszych

Insulinooporność – dieta redukcyjna i inne zalecenia

Gdy obniżenie masy ciała jest podstawowym zaleceniem przy insulinooporności wywołanej przyczynami metabolicznymi, należy zastosować dietę redukcyjną. Dieta redukcyjna polega na przyjmowaniu z pożywienia mniejszej ilości kalorii, niż codzienna podaż wynikająca z podejmowanych aktywności fizycznych. Do aktywności fizycznych zalicza się nie tylko uprawianie sportu, ale także zwykłe domowe czynności, takie jak sprzątanie, zmywanie naczyń, lekkie prace w ogrodzie czy nawet robienie zakupów – wszystkie te zadania wymagają od nas spalania kalorii. Jednym ze sposobów utraty masy ciała jest zwiększenie aktywności fizycznej, na przykład przez wprowadzenie ćwiczeń czy uprawianie sportów (w tym np. biegania, nordic walkingu, a nawet intensywnych spacerów). Kluczowa jednak pozostaje kwestia diety.

Przyjmuje się, że optymalna wartość kalorii przy diecie redukcyjnej jest o 500 kcal niższa niż indywidualne dzienne zapotrzebowanie. Ponieważ zapotrzebowanie kaloryczne zależy od wielu czynników, takich jak wiek, wyjściowa masa ciała, rodzaj wykonywanej pracy, wartości te powinien określić dietetyk.

Zawsze jednak warto zastosować się do kilku wskazówek:

    1. Unikać jedzenia słodyczy (na które ochota przy insulinooporności jest niestety zwiększona). (4)
  1. Unikać także słodzonych napojów, fast foodów, smażonego mięsa i produktów z białej mąki, które zawierają rafinowany cukier, tłuszcze trans i węglowodany proste.
  2. Jeść częściej, większą ilość posiłków o mniejszej objętości.
  3. Spożywać produkty bogate w błonnik pokarmowy (warzywa, produkty z pełnego zboża)
  4. Sięgać po produkty o niskim indeksie glikemicznym.
  5. Podejmować dodatkową umiarkowaną aktywność fizyczną.
Przeczytaj:  CRP u dziecka – co oznacza? Jakie są normy?

Dzięki temu poprawi się nie tylko nasza sylwetka, ale przede wszystkim zdrowie.

  1. Tatoń J.: Insulinooporność: patofizjologia i klinika. W: Tatoń J., Czech A. (red.). Diabetologia. PZWL Warszawa 2001; 176–185.
  2. Hardy O. i in., What causes the insulin resistance underlying obesity?; Curr Opin Endocrinol Diabetes Obes. 2012 Apr; 19(2): 81–87.
  3. Lepretti M. i in., Omega-3 Fatty Acids and Insulin Resistance: Focus on the Regulation of Mitochondria and Endoplasmic Reticulum Stress; Nutrients. 2018 Mar; 10(3).
  4. Samuel V. i in., The pathogenesis of insulin resistance: integrating signaling pathways and substrate flux; J Clin Invest. 2016 Jan 4; 126(1): 12–22.